17.01.2016, 23:46:21
I. Co to jest : RP, LRP, RT, HT, TNM, TRUS i inne skróty:
SKRÓTY PODSTAWOWE;
CaP/RGK - Rak prostaty/Rak Gruczołu Krokowego (cancer of the prostate)
BPH - łagodny rozrost gruczołu krokowego (Benign Prostatic Hyperplasia) - to nie Rak
RP - radykalna prostatektomia (operacja usunięcia prostaty) techniką otwartą
LRP - radykalna prostatektomia w techniką laparoskopową
ZRP - radykalna prostatektomia z dostępu załonowego ( od brzucha, nie od krocza)
RT - radioterapia /teleterapia
HT - hormononetrapia
MAB - maxymalna blokada hormonalna - analg LHRH + antyandrogen
TAB - totalna blokada hormonalna (TAB), MAB+ bloker testosteronu z nadnerczy
CHT - chemoterapia
DRE - badanie prostaty palcem przez odbytnicę (Digital Rectal Examination)
TRUS - przezodbytnicze badanie ultrasonograficzne (Trans Rectal Ultrasonic Scan)
PET/CT - tomografia pozytonowa (Positron Emission Tomography)
TK - CT - tomografia komputerowa
MR, RM, MRI - rezonans magnetyczny
USG - ultrasonografia
meta - przerzuty raka prostaty do innych narządów i tkanek (metastasis)
TNM - klasyfikacja guza - patrz opis poniżej
EPE /+/ - nowotwór przekroczył torebkę gruczołu = (Extra Prostatic Extension positive)
LhRH - analog/agonista - hormon uwalniający- hormon luteinizujący
SM/-/ - nie znaleziono komórek nowotworowych w liniach cięcia (Surgical Margins negative)
PIN - śródnabłonkowa neoplazja prostaty, stan przedrakowy, może być umiarkowany (low-grade, LG) albo zaawansowany (high-grade, HG) - Prostatic Intraepithelial Neoplasia
ASAP - (atypical small acinar proliferation)
II. Klasyfikacja RGK w/g TNM
T- Tumor - Guz.
1. Guz pierwotny - cecha T, ocena kliniczna - "c" (z biopsji)
c TX - Nie można ocenić guza pierwotnego.
c T0 - Nie stwierdza się guza pierwotnego.
c T1 - guz klinicznie nieuchwytny (niewyczuwalny w badaniu per rectum, niewidoczny w badaniach obrazowych)
c T1a - guz stwierdzony przypadkowo w badaniu histologicznym i zajmujący .5% usuniętej tkanki stercza
c T1b - guz stwierdzony przypadkowo w badaniu histologicznym i zajmujący >5% usuniętej tkanki stercza
c T1c - guz rozpoznany na podstawie biopsji igłowej (np. wykonanej z powodu zwiększonego stężenia PSA)
c T2 - guz ograniczony do gruczołu krokowego
c T2a - guz zajmuje nie więcej niż połowę jednego płata gruczołu krokowego.
c T2b - guz zajmuje więcej niż połowę jednego płata, ale nie zajmuje obu płatów gruczołu krokowego.
c T2c - guz zajmuje oba płaty gruczołu krokowego.
c T3 - guz przekracza torebkę gruczołu krokowego.b
c T3a - guz przekracza torebkę gruczołu krokowego (po jednej lub obu stronach)
c T3b - guz nacieka pęcherzyk(i) nasienny(e).
c T4 - guz jest związany lub nacieka sąsiednie struktury inne niż pęcherzyki nasienne (np. zwieracz zewnętrzny cewki moczowej, odbytnica, pęcherz moczowy, mięśnie dźwigacze i/lub ściana miednicy).
a - W przypadku gdy utkanie nowotworu w biopsji grubo-igłowej stwierdzono w jednym lub obu płatach gruczołu krokowego, lecz guz nie jest wyczuwalny podczas badania per rectum ani nie jest widoczny w badaniach obrazowych, należy stwierdzić obecność cechy T1c.
b - Naciek wierzchołka gruczołu krokowego lub w obrębie torebki gruczołu krokowego (ale bez przerwania jej ciągłości) klasyfikuje się jako cechę T2 (a nie T3).
2. Guz pierwotny - cecha T, ocena patologiczna - "p" ( po RP/LRP - operacji)
pT2 - guz ograniczony do gruczołu krokowego
pT2a - guz jednostronny, zajmujący nie więcej niż połowę gruczołu krokowego po jednej stronie
pT2b - guz jednostronny, zajmujący więcej niż połowę gruczołu krokowego po jednej stronie, ale nie obie strony narządu
pT2c - nowotwór zajmujący obie strony gruczołu krokowego
pT3 - naciekanie nowotworu poza gruczoł krokowy
pT3a - naciekanie poza gruczoł krokowy lub potwierdzone w badaniu mikroskopowym naciekanie szyi pęcherza moczowego
pT3b - naciekanie pęcherzyka nasiennego
pT4 - naciekanie odbytnicy, mięśni dźwigaczy i/lub ściany miednicy
a - W ocenie patologicznej nie istnieje kategoria pT1.
b - Obecność utkania nowotworu w marginesach chirurgicznych należy oznaczyć za pomocą symbolu R1 (oznaczającego chorobę resztkową stwierdzoną w badaniu mikroskopowym).
3. Regionalne węzły chłonne - cecha N, ocena patologiczna "p" ; [b]kliniczna "c"(nie występuje)[/b]
NX (pNX) - Nie oceniano regionalnych węzłów chłonnych (nie pobierano wycinków z regionalnych węzłów chłonnych do badania histopatologicznego)
N0 (pN0) - Nie stwierdza się przerzutów w regionalnych węzłach chłonnych (w badaniu histopatologicznym).
N1 (pN1) - Stwierdza się przerzuty w regionalnych węzłach chłonnych (w badaniu histopatologicznym).
4. Przerzuty odległe - cecha M
M0 - Nie stwierdza się przerzutów odległych.
M1 - Stwierdza się przerzuty odległe.
M1a - w poza regionalnych węzłach chłonnych
M1b - w kościach
M1c - przerzuty odległe z przerzutami w kościach lub bez takich przerzutów
Jeśli stwierdza się przerzuty w więcej niż jednym miejscu, należy zastosować najwyższą kategorię w obrębie cechy M (tj. pM1c).
5. Stopnie zaawansowania klinicznego nowotworu
Stopień zaawansowania Cecha T Cecha N Cecha M Stężenie PSA (ng/ml) Suma punktów w klasyfikacji wg Gleasona
I T1a-c N0 M0 <10 =<6
T2a N0 M0 <10 =<6
T1-2a N0 M0 Xb Xb
IIA T1a-c N0 M0 <20 7
T2a N0 M0 <10 =<6
T2a N0 M0 <20 =<7
T2b N0 M0 <20 =<7
T2b N0 M0 Xb Xb
IIB T2c N0 M0 dowolne dowolna
T1-2 N0 M0 >=20 dowolna
T1-2 N0 M0 dowolne >=8
III T3a-b N0 M0 dowolne dowolna
IV T4 N0 M0 dowolne dowolna
N1 M0 dowolne dowolna
dowolna dowolna M1 dowolne dowolna
a W sytuacji, gdy nieznane jest stężenie PSA i suma punktów w ocenie za pomocą skali Gleasona, stopień zaawansowania klinicznego ustala się na podstawie zaawansowania cechy T oraz stężenia PSA lub sumy punktów w klasyfikacji wg Gleasona.
b Nie ma danych na temat stężenia PSA lub nieznana jest suma punktów w ocenie za pomocą skali Gleasona.
c = <6 dobrze zróżnicowany rak (well differentiated)
7 średnio zróżnicowany rak (moderately differentiated)
8-10 źle zróżnicowany rak (poorly differentiated)
c.d.n.
SKRÓTY PODSTAWOWE;
CaP/RGK - Rak prostaty/Rak Gruczołu Krokowego (cancer of the prostate)
BPH - łagodny rozrost gruczołu krokowego (Benign Prostatic Hyperplasia) - to nie Rak
RP - radykalna prostatektomia (operacja usunięcia prostaty) techniką otwartą
LRP - radykalna prostatektomia w techniką laparoskopową
ZRP - radykalna prostatektomia z dostępu załonowego ( od brzucha, nie od krocza)
RT - radioterapia /teleterapia
HT - hormononetrapia
MAB - maxymalna blokada hormonalna - analg LHRH + antyandrogen
TAB - totalna blokada hormonalna (TAB), MAB+ bloker testosteronu z nadnerczy
CHT - chemoterapia
DRE - badanie prostaty palcem przez odbytnicę (Digital Rectal Examination)
TRUS - przezodbytnicze badanie ultrasonograficzne (Trans Rectal Ultrasonic Scan)
PET/CT - tomografia pozytonowa (Positron Emission Tomography)
TK - CT - tomografia komputerowa
MR, RM, MRI - rezonans magnetyczny
USG - ultrasonografia
meta - przerzuty raka prostaty do innych narządów i tkanek (metastasis)
TNM - klasyfikacja guza - patrz opis poniżej
EPE /+/ - nowotwór przekroczył torebkę gruczołu = (Extra Prostatic Extension positive)
LhRH - analog/agonista - hormon uwalniający- hormon luteinizujący
SM/-/ - nie znaleziono komórek nowotworowych w liniach cięcia (Surgical Margins negative)
PIN - śródnabłonkowa neoplazja prostaty, stan przedrakowy, może być umiarkowany (low-grade, LG) albo zaawansowany (high-grade, HG) - Prostatic Intraepithelial Neoplasia
ASAP - (atypical small acinar proliferation)
II. Klasyfikacja RGK w/g TNM
T- Tumor - Guz.
1. Guz pierwotny - cecha T, ocena kliniczna - "c" (z biopsji)
c TX - Nie można ocenić guza pierwotnego.
c T0 - Nie stwierdza się guza pierwotnego.
c T1 - guz klinicznie nieuchwytny (niewyczuwalny w badaniu per rectum, niewidoczny w badaniach obrazowych)
c T1a - guz stwierdzony przypadkowo w badaniu histologicznym i zajmujący .5% usuniętej tkanki stercza
c T1b - guz stwierdzony przypadkowo w badaniu histologicznym i zajmujący >5% usuniętej tkanki stercza
c T1c - guz rozpoznany na podstawie biopsji igłowej (np. wykonanej z powodu zwiększonego stężenia PSA)
c T2 - guz ograniczony do gruczołu krokowego
c T2a - guz zajmuje nie więcej niż połowę jednego płata gruczołu krokowego.
c T2b - guz zajmuje więcej niż połowę jednego płata, ale nie zajmuje obu płatów gruczołu krokowego.
c T2c - guz zajmuje oba płaty gruczołu krokowego.
c T3 - guz przekracza torebkę gruczołu krokowego.b
c T3a - guz przekracza torebkę gruczołu krokowego (po jednej lub obu stronach)
c T3b - guz nacieka pęcherzyk(i) nasienny(e).
c T4 - guz jest związany lub nacieka sąsiednie struktury inne niż pęcherzyki nasienne (np. zwieracz zewnętrzny cewki moczowej, odbytnica, pęcherz moczowy, mięśnie dźwigacze i/lub ściana miednicy).
a - W przypadku gdy utkanie nowotworu w biopsji grubo-igłowej stwierdzono w jednym lub obu płatach gruczołu krokowego, lecz guz nie jest wyczuwalny podczas badania per rectum ani nie jest widoczny w badaniach obrazowych, należy stwierdzić obecność cechy T1c.
b - Naciek wierzchołka gruczołu krokowego lub w obrębie torebki gruczołu krokowego (ale bez przerwania jej ciągłości) klasyfikuje się jako cechę T2 (a nie T3).
2. Guz pierwotny - cecha T, ocena patologiczna - "p" ( po RP/LRP - operacji)
pT2 - guz ograniczony do gruczołu krokowego
pT2a - guz jednostronny, zajmujący nie więcej niż połowę gruczołu krokowego po jednej stronie
pT2b - guz jednostronny, zajmujący więcej niż połowę gruczołu krokowego po jednej stronie, ale nie obie strony narządu
pT2c - nowotwór zajmujący obie strony gruczołu krokowego
pT3 - naciekanie nowotworu poza gruczoł krokowy
pT3a - naciekanie poza gruczoł krokowy lub potwierdzone w badaniu mikroskopowym naciekanie szyi pęcherza moczowego
pT3b - naciekanie pęcherzyka nasiennego
pT4 - naciekanie odbytnicy, mięśni dźwigaczy i/lub ściany miednicy
a - W ocenie patologicznej nie istnieje kategoria pT1.
b - Obecność utkania nowotworu w marginesach chirurgicznych należy oznaczyć za pomocą symbolu R1 (oznaczającego chorobę resztkową stwierdzoną w badaniu mikroskopowym).
3. Regionalne węzły chłonne - cecha N, ocena patologiczna "p" ; [b]kliniczna "c"(nie występuje)[/b]
NX (pNX) - Nie oceniano regionalnych węzłów chłonnych (nie pobierano wycinków z regionalnych węzłów chłonnych do badania histopatologicznego)
N0 (pN0) - Nie stwierdza się przerzutów w regionalnych węzłach chłonnych (w badaniu histopatologicznym).
N1 (pN1) - Stwierdza się przerzuty w regionalnych węzłach chłonnych (w badaniu histopatologicznym).
4. Przerzuty odległe - cecha M
M0 - Nie stwierdza się przerzutów odległych.
M1 - Stwierdza się przerzuty odległe.
M1a - w poza regionalnych węzłach chłonnych
M1b - w kościach
M1c - przerzuty odległe z przerzutami w kościach lub bez takich przerzutów
Jeśli stwierdza się przerzuty w więcej niż jednym miejscu, należy zastosować najwyższą kategorię w obrębie cechy M (tj. pM1c).
5. Stopnie zaawansowania klinicznego nowotworu
Stopień zaawansowania Cecha T Cecha N Cecha M Stężenie PSA (ng/ml) Suma punktów w klasyfikacji wg Gleasona
I T1a-c N0 M0 <10 =<6
T2a N0 M0 <10 =<6
T1-2a N0 M0 Xb Xb
IIA T1a-c N0 M0 <20 7
T2a N0 M0 <10 =<6
T2a N0 M0 <20 =<7
T2b N0 M0 <20 =<7
T2b N0 M0 Xb Xb
IIB T2c N0 M0 dowolne dowolna
T1-2 N0 M0 >=20 dowolna
T1-2 N0 M0 dowolne >=8
III T3a-b N0 M0 dowolne dowolna
IV T4 N0 M0 dowolne dowolna
N1 M0 dowolne dowolna
dowolna dowolna M1 dowolne dowolna
a W sytuacji, gdy nieznane jest stężenie PSA i suma punktów w ocenie za pomocą skali Gleasona, stopień zaawansowania klinicznego ustala się na podstawie zaawansowania cechy T oraz stężenia PSA lub sumy punktów w klasyfikacji wg Gleasona.
b Nie ma danych na temat stężenia PSA lub nieznana jest suma punktów w ocenie za pomocą skali Gleasona.
c = <6 dobrze zróżnicowany rak (well differentiated)
7 średnio zróżnicowany rak (moderately differentiated)
8-10 źle zróżnicowany rak (poorly differentiated)
c.d.n.